Vakkennis
Ik ben met een nieuw vak begonnen, dat gaat over taal en kinderen. Het lijkt me erg leuk, maar het begin viel een beetje tegen.
Dat lag niet aan de omstandigheden. Ik krijg les in een prachtige oude zaal in een prachtig oud pand in de binnenstad van Utrecht. Daarbij ben ik omringd door een stuk of veertig meisjes van een jaar of twintig. Ja, zodra een vak over kinderen gaat, haken de mannen massaal af. En het zonnetje scheen ook nog naar binnen.
Het lag wel aan de lengte van het college. Drie uur luisteren is best lang, zeker als het zonnetje naar binnen schijnt en wat verteld wordt niet erg nieuw en spannend is. Maar ik werd wel goed wakker toen de docent onwaarheden ging vertellen. En één van die onwaarheden was de legende van het aantal woorden dat Eskimo's (Inuït, zo u wilt) voor "sneeuw" hebben. Volgens de legende zijn dat er honderden.
Die legende is in de wereld geholpen door meneer Whorf. Meneer Sapir had onderzoek gedaan naar taal onder de Indianen en kwam, na een ontmoeting met dhr. Whorf, met een indianenverhaal, dat de hypothese van Sapir-Whorf wordt genoemd. Volgens die hypothese kun je alleen maar denken over iets als je er taal voor hebt. Je hoeft maar een creche binnen te lopen waar twee dreumesen elkaar proberen te vermoorden om te weten dat die hypothese niet deugt.
Als ondersteuning voor de hypothese kwam dhr. Whorf met het verhaal over de Eskimo's (Inuït, zo u wilt) en de sneeuw. Wij kennen minder woorden voor sneeuw en dus kunnen wij ook minder soorten sneeuw onderscheiden, aldus het illustere tweetal.
Die hele Sapir-Whorf theorie is inmiddels onderuit gehaald en zeker het verhaal over de sneeuwwoorden. De wetenschappelijke argumenten mail ik u op verzoek na, maar neem maar even van mij aan: Eskimo's kennen niet meer woorden voor sneeuw dan wij.
Maar niet volgens mijn docent van vanmiddag. Die stond met droge ogen te vertellen dat die noorderlingen zoveel meer woorden voor sneeuw hebben. Ja en wat doe je dan, als oudere jongere op het eerste college?
Je besluit dat het allemaal niet zo belangrijk is en knijpt je ogen nog eens dicht in het zonnetje. Sneeuw is toch een uitstervend verschijnsel.
6 opmerkingen:
Hahaha! Dat is grappig. Dat had ik namelijk niet van jou verwacht. Ik denk dat ik zo eigenwijs/brutaal/kritisch zou zijn om de docent naar het hoe, waar, waarom e.d. te vragen. Maar ja, de beste stuurlui staan aan wal. Zo denk ik dan maar weer. Groot gelijk Ben. Geniet lekker van de zon en de veertig meisjes om je heen. ;-)
He hallo schrijver van Oog in Al. Koos je deze naam omdat je uit de gelijknamige wijk in Utrecht komt, of ben je ook een Al?
Je hebt een leuke site, ik zal 'm vaker bezoeken.
Goed dat je studeert als oudere jongere. Deed ik toen ik eind 20 was ook, met 2 kids & toen voelde ik me al een ouwe knar....
Groetjes, Ilse Al.
@Ilse Al
Je heet echt zo! Nee, we zijn geen familie, maar wel uit hetzelfde jaar. De inspiratie is bij mij uit de naam van de wijk (waar ik woon) gekomen.
Toen ik zo'n 30 jaar geleden (oei!)taalwetenschap studeerde, vertelden ze dat ook al van al die verschillende woorden voor sneeuw. Ik heb het toen klakkeloos aangenomen voor waar, en vond het zo leuk dat ik het altijd onthouden heb en nog steeds af en toe weer doorvertel. En nou zeg jij 'ijskoud' dat het niet waar is! Wat een desillusie! Dat ga ik nou dus niet ook zomaar klakkeloos van je aannemen, waar staat dat???
@Suzanne
Mijn docent zat waarschijnlijk bij jou in de klas, toen :)
Pinker, S. The Language Instinct, Penguin Books, London, 1994.
Blz. 59 t/m 67 gaat over Sapir en Whorf, waarbij vooral blz. 64 gaat over de "Great Eskimo Vocabulary Hoax"
Ik zal je een scan van de bladzijde mailen, maar je moet dat boek gewoon kopen en lezen. Prachtig en lekker geschreven.
Carroll, David W. Psychology of Language, Wadsworth 2004, 4e druk
Blz. 378 is ook onderweg per mail.
Dit boek is duur en saai. Niet kopen, dus.
Wat een hoax! Wat is er dan nog wel waar in de wereld? Vandaag zat ik ook in de schoolbanken, en hadden we het over het niet geringe effect van met welke bril je kijkt naar mensen met een handicap, en toen moest ik ineens weer aan het eskimoverhaal denken. Dat had me geleerd om veel genuanceerder naar sneeuw te kijken, net als mijn les vandaag me ook weer nieuwe blikken voortoverde. Toen ik daarna door de sneeuw in al zijn verschijningsvormen vanuit Amsterdam naar Utrecht ploeterde, voelde het een beetje als een verlies. Maar vanavond luisterde ik in Vredenburg naar de 7e van Bruckner, keek met plezier naar de triangel, liet me overdonderen door het kopergeweld, en dacht:inderdaad allemaal helemaal niet belangrijk.
Een reactie posten