Memen

Een tijdje terug was ik naar een symposium over memen. Nee, dit is geen spelfout. Memen zijn ideeën, die zich gedragen als genen. Ze vermenigvuldigen zich en sterven uit als ze niet succesvol zijn, net als ons genetisch materiaal.

Het is een leuke manier om naar de dingen om ons heen te kijken. Bijna alles is een meem, zou je kunnen zeggen, behalve dat wat biologisch is. Een glas is een meem (althans het idee dat achter een glas zit), een politiek stelsel, een goeie mop. Alles wat als idee bestaat en doorgegeven wordt en zich op die manier verspreidt over de wereld. Een slechte mop is ook een meem, maar dan eentje die gedoemd is uit te sterven.
Communicatie is voor memen dé manier om zich voort te planten. Vooral massacommunicatie (radio, TV, internet) is een soort orgie. Een uitzending zorgt voor de bevruchting van vele breinen, die het kleine meempje liefdevol opnemen en er vervolgens voor zorgen dat de collega of buurvrouw ook bevrucht wordt. Goed beschouwd is onze hele (westerse) maatschappij zich steeds meer aan het inzetten om de memenfokkerij zo goed mogelijk te laten verlopen. Boeken, DVD's, computernetwerken, TV stations: allemaal voor het welzijn der memen.

De voorstanders van de mementheorie zijn niet overtuigd van de goede bedoelingen van het meem. Zo is het condoomgebruikmeem bepaald niet goed voor de voortplanting van onze soort. Dat is iets wat onze genen tandenknarsend zouden aanzien, als ze tanden hadden gehad.
Ook religie wordt als een zeer succesvol kwaadaardig meem gezien. Het zorgt ervoor dat we allerlei improductieve dingen doen, zoals dure kerken bouwen en mensen op brandstapels zetten en oorlog voeren in de naam van de allerhoogste, terwijl we ook voor nageslacht hadden kunnen zorgen. Gelukkig hadden de oude pastoors daar iets op gevonden: veel kroost eisen!

De tegenstanders van dit grappige idee vielen op het symposium in twee groepen uiteen (er waren twee tegenstanders).
De één vond het allemaal maar onzin. Er was niet eens een zuivere definitie van "meem". gegeven, dus hoe kon je daar nu iets mee. Dat vind ik nou weer onzin. Ik denk zo vaak na over dingen waar geen definitie van is gegeven. De was, bijvoorbeeld.
De ander vond dat memen allemaal verklaard konden worden uit de winst die wij als mens konden halen uit zo'n goed idee. Condooms zorgen er gewoon voor dat je lekker -nou ja, lekker- kunt vrijen, zonder dat je iedere keer zwanger wordt. Niks meem die de wereld wil veroveren, gewoon mens die lui is en verwend wil worden.

Ik ben het wel met hem eens. Memen bestaan, denk ik, maar dan als idee om over ideeën na te denken. Als meem, zou je kunnen zeggen. En sommige memen zijn hartstikke gestoord.

Spijkerbroeken met voorgefabriceerde slijtplekken er in. Frans Bauer op één. Onderweg naar morgen.