Deze week had ik college van mijn tweede nieuwe vak. Hierin gaat het er om een computer zo te programmeren dat hij schijnbaar intelligent gedrag gaat vertonen.
Het ging over toetsenborden, zo eentje waarop ik nu aan het typen ben. De toetsen zitten hartstikke stom op zo'n toetsenbord, wat veel te veel kleine bewegingen vereist en RSI op kan leveren. Maar verzin maar eens de beste indeling. Je kunt op een toetsenbord de toetsen op grofweg 100.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000 manieren verdelen. Echt waar!
Als je die allemaal gaat uitproberen, gaat dat niet meer lukken voor het universum ten einde is.
Met die slimme computerprogramma's kun je toch tot één van de beste verdelingen komen, door de beste toetsenborden zich te laten "voortplanten", net zoals dat in de natuur gebeurt. De sterksten, mooisten of besten krijgen de meeste kinderen.
Het enige dat je hoeft te verzinnen is hoe je bepaalt welke toetsindeling beter is. Dat kan bijvoorbeeld door te kijken naar de verplaatsingen die je vingers moeten maken bij het typen van een tekst. Dus één indeling heeft bijvoorbeeld 233 verplaatsingen nodig en een andere 450. Die van 233 is dan dus beter.
Verder is het makkelijk. Je verzint gewoon 50 willekeurige toetsenborden. Sommige zullen onhandig zijn, met alle klinkers links bovenin bijvoorbeeld en de Q in het midden. Andere zullen minder onhandig zijn. Van die 50 reken je uit welke de 25 beste zijn, dus met de minste verplaatsingen. Die bewaar je en die andere 25 gooi je weg. De beste 25 kopieer je, zodat je er weer 50 hebt en dan breng je kleine veranderingen aan. Je draait een paar toetsen om ofzo. Niet bij elk van de 50 dezelfde veranderingen, gewoon willekeurig, je doet maar wat. Dan bekijk je weer wat de 25 beste zijn en die bewaar en kopieer je enzovoorts. Een blind paard kan de was doen.
En wat blijkt nu: na een keer of duizend selecteren, kopieren en muteren komt er een geweldige toetsenbordindeling uit. Poe hé B&, hoor ik u zeggen, duizend keer. Daar ben je eeuwen mee bezig.
Nee, want dat kunnen computers voor ons doen, heel snel. Binnen 5 minuten is dat klaar. Maar die 100.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000 mogelijkheden systematisch één voor één doorzoeken, dat lukt ook een computer niet.
Alleen jammer dat niemand dat geweldige toetsenbord wil. Iedereen is al gewend aan dat slechte toetsenbord dat we allemaal gebruiken, uit de tijd van de typemachine. En iedereen die leert typen, leert dat ook weer op zo'n slecht toetsenbord. Dus dat gaat er nooit uit, hoe hard de evolutie ook z'n best doet.
En zo gaat dat ook met talen (Esperanto is een zachte dood gestorven) en links rijden en inches en yards. Die worden gewoon iedere generatie weer meegekopieerd.
Gek hè.