Plant

Mijn nieuwe tuin heeft een pergola. Dat zijn drie rechtopstaande palen met een dwarsbalk er op. Het is de bedoeling dat daar straks een prachtig bladerdak op gaat verschijnen en dus heb ik allerlei klimplanten naast de palen neergezet. Ik volg de vorderingen van die klimmers nauwgezet.

De klimplanten hebben verschillende tactieken om hogerop te komen. De ene soort groeit dunne uitsteeksels die als ze iets tegenkomen zich daar aan vastklampen, waarna de rest van de plant er parallel aan doorgroeit. Zo:



De andere soort werpt zich met z'n hele hebben en houwen in de strijd, slingert zich om de paal heen en groeit al slingerend omhoog.
Nu vroeg ik me af hoe zo'n plant dat nu doet. Als ik de uitloper tegen de paal aan leg, gaat hij keurig om die paal heen slingeren, als of hij voelt waar die paal is. Leg ik hem andersom om de paal heen, dan slingert hij keurig de andere kant op. Weer zo'n geval waarin je het idee hebt dat de plant zich bewust is van de paal en doelbewust om de paal heen groeit. Ik vond het een enorme knappe prestatie van die plant, tot ik me realiseerde dat het helemaal niets met bewust te maken heeft.

De kant van de stengel die tegen de paal aan zit, zit in de schaduw van zichzelf en krijgt dus minder zonlicht. De buitenkant van de stengel krijgt meer licht en zal daardoor dus iets sneller groeien dan de binnenkant. En dan kan het niet anders dan dat de stengel gaat buigen, precies zo dat hij in een rondje om de paal gaat groeien. Niks bewust of knaps aan, gewoon iets onvermijdelijks dat gebeurt als er meer of minder licht op de stengel valt.

De plant is me er niet minder door geworden, ik vind het nog steeds geweldig dat hij op die manier groeit. Maar het mysterie is verdwenen. De geest is uit de plant.